Το ημερολόγιο του καλλιεργητή

Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΥΤΡΟΥ – ΑΥΓΟΥΛΑ-Γεωπόνος

Συχνά τα τελευταία χρόνια παρουσιάζονται σοβαρές μυκητολογικές προσβολές (ασκοχύτωση, σκληρωτινίαση, σκωριάσεις) σε καλλιέργειες ψυχανθών, σε πολλές περιοχές της χώρας. Στις καλλιέργειες των χειμερινών ψυχανθών και σε χωράφια που νεροκρατούν, πρέπει έγκαιρα να λαμβάνονται μέτρα απορροής και στράγγισης των νερών των βροχοπτώσεων, ιδιαίτερα όταν αυτές είναι συχνές. Στο αμπέλι ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για την αντιμετώπιση της ίσκας και της φόμοψης.

ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΨΥΧΑΝΘΗ

Σε πολλές περιοχές της χώρας στις οποίες καλλιεργούνται ψυχανθή (όσπρια και κτηνοτροφικά ψυχανθή) σημειώνεται τα τελευταία χρόνια σοβαρή προσβολή από μυκητολογικές ασθένειες και κυρίως από την ασκοχύτωση, τη σκληρωτινίαση και τις σκωριάσεις.

Οι μύκητες που προκαλούν την ασκοχύτωση προσβάλλουν ρεβίθια, μπιζέλια, βίκο, φακές, λαθούρι, τριφύλλι, κτηνοτροφικό ρεβίθι και μπιζέλι κ.ά.

Η προσβολή εκδηλώνεται με τον σχηματισμό νεκρωτικών κηλίδων σε όλα τα υπέργεια μέρη των φυτών (στελέχη, μίσχος, φύλλα, άνθη, λοβοί, κοτυληδόνες). Το παθογόνο διατηρείται μέσα ή πάνω στον σπόρο και στα υπολείμματα της καλλιέργειας.

Η καταπολέμηση γίνεται με καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας , με αμειψισπορά 3-4 ετών στην οποία να μη συμπεριλαμβάνονται ψυχανθή, με τη χρησιμοποίηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού, με χρήση ανθεκτικών ποικιλιών και με την απολύμανση του σπόρου με κατάλληλα, επιτρεπόμενα φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

Μόλις εμφανισθούν τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας (περίπου 15 ημέρες μετά το φύτρωμα, εφόσον οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για το παθογόνο) συνιστάται ψεκασμός με κατάλληλα, εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

Ο παθογόνος μύκητας της σκληρωτινίασης προσβάλει τα ρεβίθια, τις φακές και άλλα ψυχανθή. Προσβάλλεται το ριζικό σύστημα και ο λαιμός του φυτού, με την προσβεβλημένη περιοχή του φυτού να αποκτά σκουροπράσινη ή «βρεγμένη» εμφάνιση, που στη συνέχεια γίνεται κίτρινη. Τα φυτά μαραίνονται και τελικά πεθαίνουν.

Συνιστάται η χρησιμοποίηση ανθεκτικών ποικιλιών και η απολύμανση του εδάφους πριν τη σπορά με εκλεκτικά φυτοπροστατευτικά σκευάσματα, όπως με έναν φυσικό εχθρό του παθογόνου, όπου καταστρέφει στο έδαφος τα όργανα πολλαπλασιαστικού του μύκητα.

Το παθογόνο των σκωριάσεων μεταδίδεται με τα υπολείμματα της καλλιέργειας και με τον σπόρο. Σε περίπτωση προσβολής μειώνεται ή καταστρέφεται η παραγωγή.

Η ασθένεια αντιμετωπίζεται με χρησιμοποίηση υγιούς σπόρου, καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας με βαθύ παράχωμα ή φωτιά, με ανθεκτικές ποικιλίες και ψεκασμό με κατάλληλα, εγκεκριμένα χημικά μέσα, μόλις εμφανισθούν τα πρώτα συμπτώματα.

ΑΜΠΕΛΙ

Εποχή για την αντιμετώπιση στο αμπέλι της ίσκας και της φόμοψης. Για την αντιμετώπιση προτείνεται ένα σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης που περιλαμβάνει:

α) αφαίρεση και καύση των προσβεβλημένων πρέμνων ή τμημάτων τους,

β) περιορισμό κατά το κλάδεμα του αριθμού και του μεγέθους των τομών,

γ) αποφυγή του κλαδέματος τις βροχερές ημέρες και περιόδους,

δ) εφαρμογή του κλαδέματος όσο πιο αργά γίνεται και πάντοτε κοντά στο φούσκωμα των οφθαλμών και

ε) ψεκασμό με βορδιγάλειο πολτό κατά τη διάρκεια του πλήρους ληθάργου και τουλάχιστον 15 ημέρες μετά το κλάδεμα, πριν φουσκώσουν οι οφθαλμοί και με καιρό πάντα ήπιο και ξερό.

Για την αντιμετώπιση της φόμοψης, συνιστάται ένας ψεκασμός στιν πλήρη λήθαργο, τουλάχιστον μετά το κλάδεμα και πριν φουσκώσουν οι οφθαλμοί, με ξηρό και ήπιο καιρό, οπωσδήποτε με τα κατάλληλα για την ασθένεια φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΣΙΤΗΡΑ

Εποχή που, λόγω των συχνών και υψηλής έντασης βροχοπτώσεων που σημειώνονται φέτος, πολλά χωράφια στα οποία καλλιεργούνται χειμερινά σιτηρά (σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, σίκαλη) νεροκρατούν και δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας στα νεαρά φυτά, εξαιτίας κακού αερισμού του ριζικού συστήματος.

Στις περιπτώσεις αυτές τα φυτά αρχίζουν και κιτρινίζουν και εάν το φαινόμενο παρατείνεται τελικά υποκύπτουν, παρά το γεγονός ότι είναι φυτά ανθεκτικά, καταρχήν, όταν αναπτύσσονται σε συνθήκες περίσσειας υγρασίας.

Για την αποφυγή τέτοιων φαινομένων πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα διάνοιξης αυλάκων στην περίμετρο του χωραφιού, μέσω των οποίων απομακρύνονται και απορρέουν τα νερά που περισσεύουν. Εάν η περιμετρική διάνοιξη δεν επαρκεί, δημιουργούνται και κάθετοι αύλακες στο χωράφι κατά διαστήματα.