Το ημερολόγιο του καλλιεργητή...

Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ

Γεωπόνος

Τα πηρυνόκαρπα (ροδακινιά, νεκταρινιά, βερικοκιά, κερασιά, βυσσινιά, δαμασκηνιά) προσβάλλονται από σωρεία εχθρών και ασθενειών, όπως ο ανθονόμος, ο ρυγχίτης, το κορύνεο, το βακτηριακό έλκος και η νέκρωση των βραχιόνων (βερικοκιά). Η εποχή είναι κατάλληλη για την εγκατάσταση πολλών σημαντικών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στο χωράφι, ενώ έχει ξεκινήσει η συγκομιδή σε όλη τη χώρα τόσο των ελαιοποιήσιμων όσο και των βρώσιμων ελαιών.

ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΑ

Το κορύνεο είναι μύκητας που προσβάλει όλα τα πυρηνόκαρπα. Πιο σημαντική είναι η προσβολή των οφθαλμών και των βλαστών στη ροδακινιά, των οφθαλμών και των φύλλων στην κερασιά, τη βυσσινιά και τη δαμασκηνιά. Για την αντιμετώπιση του κορύνεου απαιτείται ένας επιμελημένος ψεκασμός των δέντρων όταν έχει πέσει το 75% των φύλλων, με ένα κατάλληλο, εγκεκριμένο χαλκούχο σκεύασμα.

Το βακτηριακό έλκος των πυρηνόκαρπων προκαλείται από βακτήριο που επιβιώνει στα ενεργά έλκη και στο φύλλωμα των δέντρων. Η ασθένεια προκαλεί νέκρωση των οφθαλμών και σχηματισμό ελκών στους κλάδους, με αποτέλεσμα ξηράνσεις μικρών και μεγάλων κλάδων ή ολόκληρου του δέντρου, κηλιδώσεις των φύλλων και σπανιότερα των καρπών. Οι μολύνσεις γίνονται από τις ουλές της πτώσης των φύλλων και από διάφορες πληγές του φλοιού.

Η ασθένεια αντιμετωπίζεται με καλλιεργητικά και χημικά μέτρα. Στα πρώτα περιλαμβάνονται η αποφυγή κλαδέματος των δέντρων με βροχερό καιρό, η αφαίρεση και καταστροφή των προσβεβλημένων κλάδων με ξηρό καιρό και η αποφυγή πληγών στα δέντρα το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Στα δεύτερα χρειάζονται δύο ψεκασμοί, όταν διαπιστώνεται προσβολή, με ένα συγκεκριμένο χαλκούχο σκεύασμα. Ο δεύτερος ψεκασμός πρέπει να γίνει όταν έχει πέσει το 75% των φύλλων.

Η νέκρωση των βραχιόνων της βερικοκιάς οφείλεται σε μύκητα, με χαρακτηριστικά συμπτώματα την παρουσία διογκωμένων ελκών με επιμήκεις ρωγμές στα κλαδιά ή στον κορμό των δέντρων, από τα οποία βγαίνει η κόλλα. Τα έλκη δημιουργούνται πάντα στις τομές κλαδέματος. Η ασθένεια, στην περίπτωση αυτή, καταπολεμείται με καλλιεργητικά κυρίως μέτρα, όπως όψιμο κλάδεμα (για τον καλύτερο αερισμό), αφαίρεση και κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδιών, συχνή απολύμανση των εργαλείων κλαδέματος με διάλυμα φορμόλης, αποφυγή κλαδέματος με βροχερό καιρό και επάλειψη των τομών μετά το κλάδεμα με ειδική αλοιφή(ιδιαίτερα των μεγάλων).

Τα ακμαία άτομα του ανθονόμου δραστηριοποιούνται συνήθως το Νοέμβριο. Τρέφονται σε βάρος οφθαλμών, ζευγαρώνουν και ωοτοκούν. Η ωοτοκία γίνεται από τον Δεκέμβριο έως το τέλος Φεβρουαρίου. Χρειάζεται ψεκασμός πριν την ωοτοκία για να θανατωθούν τα ακμαία του εντόμου. Χρησιμοποιούνται κατάλληλα, εγκεκριμένα εντομοκτόνα για ροδακινιά, νεκταρινιά και κερασιά.

Επειδή ο ρυγχίτης τρώει τους οφθαλμούς των πυρηνοκάρπων, όπως και ο ανθονόμος, και είναι δύσκολο να διαπιστωθεί ο δράστης, σε κτήματα που υπάρχουν προσβολές, συνιστάται συνδυασμένη καταπολέμηση με εφαρμογή του φαρμάκου το απόγευμα.

ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΦΥΤΑ

Εποχή κατάλληλη (και όλος ο Δεκέμβριος) για την εγκατάσταση στο χωράφι των φυτειών των κυρίων αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, όπως η ρίγανη, το φασκόμηλο, το θυμάρι, το δεντρολίβανο, το θρούμπι, η μέντα, η λεβάντα, το μελισσόχορτο, το τσάι του βουνού (σιδερίτης) και πολλά άλλα. Η εγκατάσταση γίνεται συνήθως με έτοιμα φυτάρια, που μεταφυτεύονται στο χωράφι στην οριστική τους θέση, γιατί τα περισσότερα φαρμακευτικά φυτά, που είναι πολυετή, δύσκολα πολλαπλασιάζονται με σπόρο. Τα προς μεταφύτευση φυτάρια πρέπει να έχουν αναπτυχθεί σε κατάλληλο σπορείο που δημιουργήθηκε δύο μήνες πριν. Η μεταφύτευση γίνεται σε γραμμές που απέχουν μεταξύ τους 40-80 εκατοστά, ενώ τα φυτά πάνω στη γραμμή φυτεύονται σε αποστάσεις 20-40 εκατοστών, ανάλογα με το είδος και την τελική ανάπτυξη που αποκτούν.

Προσοχή απαιτείται κατά την προετοιμασία του χωραφιού στο οποίο θα γίνει η μεταφύτευση, που πρέπει να είναι ισοπεδωμένο, καθαρό από ζιζάνια και εφοδιασμένο με στάγδην άρδευση. 

ΕΛΙΑ

Έχει αρχίσει η συγκομιδή τόσο των ελαιοποιήσιμων όσο και των βρώσιμων ποικιλιών της ελιάς, σε όλα τα ελαιοπαραγωγά διαμερίσματα της χώρας. Στις ελαιοποιήσιμες ποικιλίες η συγκομιδή πρέπει να γίνεται στο στάδιο της μεγίστης ελαιοπεριεκτικότητάς τους, που καθορίζεται από την αλλαγή του χρώματος του ελαιοκάρπου. Οποιαδήποτε καθυστέρηση της συγκομιδής μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή λαδιού κατώτερης ποιότητας και πιθανή δυσμενή επίπτωση στην παραγωγή της επόμενης χρονιάς. Στις βρώσιμες ποικιλίες ελιάς, κριτήρια ωρίμανσης θεωρούνται η αλλαγή του χρώματος του καρπού, ο εύκολος διαχωρισμός του πυρήνα από τη σάρκα και η εύκολη απόσπαση των καρπών από το δέντρο.