Ημερολόγιο καλλιεργητή

Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ

Γεωπόνος

Εποχή που απαιτείται ιδιαίτερη επιμέλεια για την αντιμετώπιση της καρκίνωσης ή φυματίωσης της ελιάς, των λειχήνων και της καπνιάς, που είναι η δευτερογενής προσβολή των ελαιόδενδρων από το λεκάνιο. Οι μυκητολογικοί εχθροί της αμυγδαλιάς, μονίλια, εξώασκος και κορύνεο, πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς καθυστέρηση. Επέμβαση επιβάλλεται και στα πυρηνόκαρπα για την αντιμετώπιση των παραπάνω μυκήτων που τα προσβάλλουν, καθώς και για την άσπρη ψώρα (βαμβακάδα) που προκαλεί με τη σειρά της σημαντικές ζημιές. Πραγματοποιείται, τέλος, αυτή την περίοδο η φύτευση των νέων δενδρυλλίων των πυρηνοκάρπων και κρίνεται απαραίτητη η τήρηση συγκεκριμένων κανόνων και μέτρων που θα εξασφαλίσουν την επιτυχή εγκατάστασή τους.

ΕΛΙΑ

Η καρκίνωση ή φυματίωση της ελιάς οφείλεται σε βακτήριο που προκαλεί την εμφάνιση εξογκωμάτων (καρκινωμάτων) στους νεαρούς βλαστούς και κλάδους.

Η μόλυνση των δέντρων γίνεται σε πρόσφατες πληγές, κυρίως όταν επικρατεί υγρός ή βροχερός καιρός, οι δε νέες μολύνσεις προκαλούνται από τις πληγές που δημιουργούνται από τον παγετό ή το χαλάζι. Συνιστάται ψεκασμός με το κατάλληλο, εγκεκριμένο χαλκούχο μυκητοκτόνο για την αντιμετώπιση ή τον περιορισμό των μολύνσεων αμέσως μετά από παγετό ή χαλάζι και  ιδιαίτερα στις ευαίσθητες ποικιλίες  (π.χ. Κορωνέικη).

Περυσινές προσβολές από διάφορα έντομα, π.χ. λεκάνιο, έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση καπνιάς (μαυρίλας) στα ελαιόδεντρα. Ο προηγούμενος ψεκασμός που εφαρμόσθηκε με χαλκούχο μυκητοκτόνο, αντιμετωπίζει και την καπνιά.

Σημειώνεται, ότι σε περιοχές που επικρατούν συνθήκες υψηλής υγρασίας, καθώς και σε ελαιώνες με πυκνή φύτευση και βλάστηση εμφανίζονται λειχήνες, που για να αντιμετωπισθούν προτείνεται κατάλληλο κλάδεμα, το οποίο εξασφαλίζει επαρκή αερισμό και φωτισμό, αλλά και ένα ψεκασμό κατά τη διάρκεια του χειμώνα με χαλκούχο μυκητοκτόνο που βοηθά στην αποκόλλησή τους.

ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ

Η μονίλια αποτελεί την πιο σοβαρή ασθένεια της αμυγδαλιάς και η είσοδος του παθογόνου που την προκαλεί γίνεται από τα άνθη και τους καρπούς της. Η προσβολή εμφανίζεται όταν επικρατεί βροχερός, υγρός ή νεφοσκεπής καιρός και η θερμοκρασία είναι περί τους 10-15^οC.

Τα συμπτώματα της προσβολής όταν ο μύκητας προσβάλλει τα άνθη, είναι εμφανή στους βλαστούς, που μοιάζουν σαν ζεματισμένοι ή καμένοι και στον φλοιό των παλαιότερων κλάδων που σχηματίζονται έλκη που εκκρίνουν κόμμι.

Η καταπολέμηση του μύκητα βοηθιέται από το κλάδεμα και το κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδιών (καλλιεργητικό μέτρο), καθώς και από τρεις ψεκασμούς με το κατάλληλο, εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Η πραγματοποίηση των επεμβάσεων γίνεται στο στάδιο της λευκής κορυφής, της πλήρους άνθισης και της πτώσης των πετάλων και που επαναλαμβάνονται όταν υπάρχει βροχερός καιρός. Το κορύνεο και ο εξώασκος είναι δύο άλλες σοβαρές μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν τους αμυγδαλεώνες και προκαλούν η μεν πρώτη νεκρωτικές κηλίδες στα φύλλα και μικρά έλκη στους βλαστούς και τα κλαδιά, η δε δεύτερη παραμόρφωση των ακραίων νεαρών φύλλων. Συνιστώνται ψεκασμοί όταν τα δέντρα βρίσκονται στο τελικό στάδιο της διόγκωσης των οφθαλμών και επανάληψή τους, μετά την πτώση των πετάλων, με τα κατάλληλα, εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΑ

Ενδείκνυται κατά τη φύτευση νέων δενδρυλλίων πυρηνοκάρπων είτε σε ήδη υπάρχοντες οπωρώνες για την αντικατάσταση παλιών, ξερών δέντρων είτε σε νέους οπωρώνες, να τηρούνται συγκεκριμένα μέτρα, για να μειώνονται οι πιθανότητες προσβολής τους από ασθένειες και να εξασφαλίζεται η επιτυχής και απρόσκοπτη εγκατάστασή τους. Συγκεκριμένα προτείνονται:

α) Η επιλογή της ποικιλίας και του υποκειμένου να γίνουν με βάση την ανθεκτικότητά τους σε εχθρούς και ασθένειες και το μικροκλίμα της περιοχής του δενδροκομείου.

β) Τα δενδρύλλια που θα χρησιμοποιηθούν να είναι πιστοποιημένα, υγιή και απαλλαγμένα από οποιαδήποτε ασθένεια.

γ) Το έδαφος που θα επιλεγεί για το νέο δενδροκομείο να είναι απαλλαγμένο από ασθένειες και να μην καλλιεργούνταν σε αυτό τα προηγούμενα χρόνια ετήσιες καλλιέργειες, ευαίσθητες στο βερτιτσίλιο, όπως η μελιτζάνα και η τομάτα.

δ) Το έδαφος του δενδροκομείου να στραγγίζει καλά και να αερίζεται με επάρκεια.

ε) Κατά τη φύτευση των δενδρυλλίων, η ζώνη του εμβολίου να βρίσκεται όσο το δυνατόν ψηλότερα πάνω από το έδαφος και τα δενδρύλλια να φυτεύονται στο ίδιο βάθος με εκείνο που βρισκόντουσαν στο φυτώριο και

στ) Κατά την άρδευση το νερό να μην έρχεται σε επαφή με το λαιμό των δένδρων, με την κατασκευή αναχώματος και την καταστροφή των ζιζανίων γύρω από τον κορμό.

Προτείνεται, τέλος, στα πυρηνόκαρπα (Ροδακινιά, Βερικοκιά, Δαμασκηνιά, Κερασιά) η αντιμετώπιση της άσπρης ψώρας (βαμβακάδα) να γίνεται με ένα κατάλληλο, εγκεκριμένο για την καλλιέργεια λάδι και να εφαρμόζεται με ψεκασμό υψηλής πίεσης. Επισημαίνεται ότι τα χειμερινά λάδια εφαρμόζονται μέχρι το φούσκωμα των οφθαλμών, τα δε θερινά μέχρι το στάδιο της ρόδινης ή λευκής κορυφής. Αξίζει να αναφερθεί ότι αυτή η επέμβαση καταπολεμά επίσης και τις διαχειμάζουσες μορφές και άλλων φυτοφάγων εντόμων και ακάρεων.

Υπενθυμίζουμε ότι για τις σοβαρές μυκητολογικές προσβολές των πυρηνοκάρπων, όπως ο εξώασκος της ροδακινιάς και της δαμασκηνιάς, το κορύνεο και η μονίλια έχουμε αναφερθεί και σε προηγούμενα τεύχη μας.