«Σανίδα σωτηρίας» στα παραδοσιακά προϊόντα βρίσκουν οι επιχειρήσεις

Στις αγορές του εξωτερικού στράφηκαν οι ελληνικές επιχειρήσεις τη διετία 2017-2018, αναζητώντας σανίδα σωτηρίας από την πολυετή κρίση.

Με «οδηγό» τα παραδοσιακά μας προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, οι πρώτες ύλες (χάλυβας, μάρμαρο) και φυσικά οι υπηρεσίες, που συνδέονται με τον τουρισμό, οι εγχώριες επιχειρήσεις άλλαξαν τον επενδυτικό τους σχεδιασμό, κερδίζοντας μερίδιο σε ξένες αγορές, όπως προκύπτει από έκθεση της Εθνικής Τράπεζας.

Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αγαθών εκτός πετρελαίου ανέβηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 10% και οι τουριστικές εισπράξεις με μέσο ετήσιο ρυθμό 11%. Πέραν των προαναφερθέντων εξωστρεφών κλάδων, αυξημένη ζήτηση παρουσίασε και η πλειοψηφία των κλάδων που στηρίζονται κυρίως στην εσωτερική οικονομία – είτε λόγω δομικά αυξημένης ζήτησης (π.χ. ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πληροφορική) είτε λόγω διορθωτικής κίνησης από τα χαμηλά της κρίσης (π.χ. εμπόριο αυτοκινήτων και υπηρεσίες εστίασης).

Για το 2019, σύμφωνα με την ΕΤΕ, η εσωτερική δυναμική αναμένεται να παρέχει αντιστάσεις στις εξωτερικές πιέσεις από την επιβράδυνση της διεθνούς οικονομίας: Η ενισχυμένη καταναλωτική εμπιστοσύνη (υπό τη στήριξη του ενισχυμένου διαθέσιμου εισοδήματος) εκτιμάται ότι θα στηρίξει την ιδιωτική κατανάλωση. Οι επενδυτικές προσδοκίες είναι θετικές, με τάση κάλυψης του επενδυτικού κενού που έχει δημιουργηθεί στα χρόνια της κρίσης.

Μεσοπρόθεσμα, δύο αλληλένδετες παράμετροι θα προσδιορίσουν τη δυναμικότητα της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, σημειώνει η τράπεζα: α)  Η ταχύτητα αναδιοργάνωσης του επιχειρηματικού ιστού (καθώς οι μικρές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στην πορεία επιστροφής τους στην προκρίσης λειτουργική κατάσταση).

β) Η ταχύτητα υλοποίησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση ανταγωνιστικότητας και την προσέλκυση των απαραίτητων για τη χώρα επενδύσεων. Βάσει διεθνών δεικτών αξιολόγησης, αν και παρατηρείται βελτίωση, το θεσμικό έλλειμμα έναντι της Ευρώπης παραμένει υψηλό.

Η εικόνα της περιόδου 2017-2018

Η επιχειρηματική δραστηριότητα εισήλθε σε τροχιά ανάκαμψης κατά τη διετία 2017-2018, με την προστιθέμενη αξία του εταιρικού τομέα να αυξάνεται κατά 3% ετησίως. Η ανοδική τάση επιβεβαιώνεται τόσο από τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων θέσεων εργασίας όσο και από τα θετικά αποτελέσματα εξαμήνου 2018 των εισηγμένων επιχειρήσεων (αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 8% και άνοδος του περιθωρίου λειτουργικού κέρδους στο 21% από 19% το πρώτο εξάμηνο του 2017).

Βασικός πυλώνας στήριξης ήταν η εξωτερική ζήτηση, με ανοδική πορεία στο μεγαλύτερο διάστημα της κρίσης και υψηλές επιδόσεις την τελευταία διετία στις εξαγωγές αγαθών εκτός πετρελαίου (+10% ετησίως) καθώς και στις τουριστικές εισπράξεις (+11% ετησίως).

Σημαντική, ωστόσο, είναι και η πρόσφατη ανάκαμψη σε τομείς της εγχώριας οικονομίας, οι οποίοι μετά από την ισχυρή πίεση των περασμένων ετών φαίνεται να γυρίζουν σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης – παραμένοντας ωστόσο χαμηλότερα από τα προ κρίσης επίπεδα.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η σταδιακή βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης έδωσε ώθηση στο λιανικό εμπόριο (+2% το 2018, από 1,3% το 2017), που έχει συρρικνωθεί στο 3,1% του ΑΕΠ έναντι 4% κ.μ.ο. στην ΕΕ.

Ορατά σημάδια ανάκαμψης εμφανίζει η ελληνική αγορά ακινήτων, με τις άδειες οικοδομών κατοικιών να αυξάνονται κατά 35% το 2018 (ύστερα από μία δεκαετία σωρευτικής συρρίκνωσης της τάξης του 80%). Στο σημείο αυτό χρήζει αναφοράς η σημαντική στήριξη από την τουριστική άνοδο και τη διείσδυση του φαινομένου της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.