Γνωρίζοντας τα άλλα… Γρεβενά

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ

(adamopoulos@paragogi.net)

Στην καρδιά της γρεβενιώτικης φύσης, σε απόσταση αναπνοής από την πρωτεύουσα της ομώνυμης περιοχής, εκτός από το γνωστό και επισκέψιμο χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας, υπάρχουν και πολλά γραφικά χωριά, όπως το Δοτσικό, το Μεσολούρι, που προσφέρουν στιγμές ξεκούρασης και περιήγησης. 

Οι περισσότεροι ωστόσο που επισκέπτονται τα Γρεβενά περιορίζονται σε διαδρομές μεταξύ ξενοδοχείου και του χιονοδρομικού κέντρου της Βασιλίτσας. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι τόποι που έχουν να επιδείξουν αξιόλογο φυσικό περιβάλλον και πλούσιο πολιτιστικό και ιστορικό παρελθόν, άγνωστο στους περισσότερους όπως τα χωριά Αλατόπετρα, Αετιά, Πρόσβορο, Μεσολούρι και Δοτσικό.

Γρεβενά - Αλατόπετρα:

Ακολουθώντας τον οδικό άξονα που συνδέει το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας με την πόλη των Γρεβενών και αφού περάσετε από τα χωριά Μαυραναίοι και Αναβρυτά, θα φτάσετε στην Αλατόπετρα (40 χλμ.). Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μέτρων και τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε οργανωμένο χειμερινό θέρετρο, λόγω γειτονίασης με το χιονοδρομικό κέντρο, καθώς και σε έναν ενδιαφέροντα προορισμό.

Το παλιό όνομα τoυ χωριού ήταν Τούζι, που στα τούρκικα σημαίνει αλάτι. Στο ύψωμα Καστρί που δεσπόζει πάνω από τον οικισμό έχουν ανασκαφεί υπολείμματα αρχαίας δόμησης και μακεδονικών ναών. Σε αυτή την τοποθεσία, που είναι εύκολα προσβάσιμη, δεσπόζουν αιωνόβιες βελανιδιές, αλλά και το ξωκλήσι των Αγ. Θεοδώρων –κτίσμα του 1914– που έχει κτιστεί πάνω σε αρχαίο τείχος, σε θέση με θέα στα κορφοβούνια της Βασιλίτσας. Μέσα από την Αλατόπετρα ξεκινά ένα μονοπάτι που θα σας βγάλει στο Στόμιο, το σημείο όπου δημιουργείται καταρράκτης 35 μέτρων.

Αλατόπετρα – Πρόσβορο:

Στα βορειοδυτικά όρια του χωριού Αλατόπετρα κυριαρχεί το βουνό Τσούριακας, με ψηλότερη κορφή τα 1.340 μέτρα. Στις παρυφές του βουνού «τρέχει» ένας καινούριος δρόμος που συνδέει την Αλατόπετρα με τα χωριά Πρόσβορο, Μεσολούρι και Δοτσικό. Διαδρομή που σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα, εφόσον βέβαια έχετε διάθεση να γνωρίσετε έναν κόσμο ανέγγιχτο ακόμη από το μαζικό τουρισμό. Ανάμεσα στο Πρόσβορο και στην Αλατόπετρα βρίσκεται το όμορφο, αν και άγνωστο, γεφύρι του Γκαβού ή Νιδρούζι με την ιδιότυπη αρχιτεκτονική, που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Από την Αλατόπετρα ως το Πρόσβορο να υπολογίζετε 6 χιλιόμετρα. Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Δέλνο και βρίσκεται σε ύψος 980 μέτρων, περιτριγυρισμένο από πυκνά δάση βελανιδιάς. Το Πρόσβορο διατηρεί την οικιστική του ταυτότητα, παρόλο που κι εδώ έχουν γίνει αρκετές νεωτεριστικές παρεμβάσεις. Στην πλατεία ξεχωρίζει το παλιό σχολείο, κτίσμα του 1924, ενώ εδώ στεγάζεται και το λαογραφικό μουσείο του χωριού.

Πρόσβορο – Δοτσικό:

Από το Πρόσβορο ο δρόμος συνεχίζει για το χωριό Μεσολούρι (10 χλμ.), που βρίσκεται σε κομβικό σημείο, καθώς από εκεί περνά ο δρόμος που οδηγεί στη Σαμαρίνα, τα Γρεβενά, αλλά και τα Μαστοροχώρια του Βόιου. Από το Μεσολούρι, το Δοτσικό απέχει μόλις 6 χιλιόμετρα (άσφαλτος), ενώ βρίσκεται σε ύψος 1.100 μέτρων. Είναι ένα από τα ελάχιστα χωριά στην ελληνική επικράτεια που διασχίζεται από ποτάμι και που ένα γεφύρι ενώνει τις όχθες, αλλά και τις γειτονιές του οικισμού. Μονότοξο, με μήκος σχεδόν 25 μέτρα και ύψος 4 μέτρα, το γεφύρι του Δοτσικού αποτελεί πραγματικά ένα μικρό πέτρινο κόσμημα. Τα περισσότερα σπίτια είναι κατασκευές του 19ου αιώνα με αρχές του 20ου. Στο κέντρο του χωριού ξεχωρίζει η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, κτίσμα του 1865.

Δοτσικό – Γρεβενά:

Η επιστροφή στην πρωτεύουσα του Νομού μπορεί να γίνει εύκολα πλέον από το Δοτσικό, ακολουθώντας τον καινούριο ασφαλτοστρωμένο δρόμο (25 χλμ.). Επίσης, από το Δοτσικό μπορείτε να συνεχίσετε για το Νομό Κοζάνης και τα Μαστοροχώρια του Βόιου. Σκι στη Βασιλίτσα: Το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας μέσα σε λίγα χρόνια εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο γνωστά και οργανωμένα της Βόρειας Ελλάδας. Το σαλέ και οι εγκαταστάσεις βρίσκονται σε ύψος 1.750 μέτρων. Διαθέτει 4 μεγάλες πίστες, καθώς και μία παιδική, ενώ λειτουργούν δύο εναέριοι αναβατήρες με διθέσιες και τριθέσιες καρέκλες, ένας συρόμενος και ένα baby lift.

Ράφτινγκ στο Βενέτικο:

Ο Βενέτικος είναι ο κυριότερος παραπόταμος του Αλιάκμονα και σχηματίζεται από μικρά και μεγαλύτερα υδάτινα ρέματα, τα οποία «γεννιούνται» στα υψίπεδα της Βόρειας Πίνδου. Η κοίτη του ελίσσεται ανάμεσα σε πυκνόφυτα παρόχθια δάση. Στο Βενέτικο έχουν ανοιχτεί 3 διαδρομές για ράφτινγκ, 2ου και 3ου βαθμού δυσκολίας.

Πληροφορίες: Γραφείο Οικοτουρισμού Γρεβενών «Οverland».

Off - road αποδράσεις:

Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν άφθονοι, όλων των ειδών, δασικοί δρόμοι, που όμως το χειμώνα καθώς δεν εκχιονίζονται είναι δύσκολο να προσπελαστούν. Ακόμη, επειδή η ευρύτερη περιοχή υπάγεται πλέον στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, αρκετοί δρόμοι είναι κλειστοί με μπάρες. Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδρομή, που όμως είναι αμφίβολο αν «βγαίνει» το χειμώνα, είναι αυτή που συνδέει το Δοτσικό με τη Σαμαρίνα και στη συνέχεια τραβά για το χωριό Δίστρατο (20 χλμ.). Κινείται στις υπώρειες του Σμόλικα, μέσα σε εξαιρετικά πυκνό δρυοδάσος στην αρχή και μεικτό δάσος μαύρης πεύκης και οξιάς.

Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου:

Η ευρύτερη περιοχή υπάγεται στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου. Το Πάρκο δημιουργήθηκε το 2005 με κοινή υπουργική απόφαση που ενοποίησε τους Εθνικούς Δρυμούς Πίνδου – Αώου. Η δημιουργία του νέου διευρυμένου Εθνικού Πάρκου αποσκοπεί στην προστασία, στη διατήρηση και στην ολοκληρωμένη διαχείριση της φύσης και του τοπίου της περιοχής, το οποίο θεωρείται φυσική κληρονομιά και πολύτιμος εθνικός φυσικός πόρος μέσα από διαδικασίες που θα εξασφαλίζουν την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης, στο πλαίσιο μιας αειφόρου ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα πάρκο το οποίο καταλαμβάνει μεγάλο μέρος των Ιωαννίνων και των Γρεβενών και εμπεριέχει μια περιοχή που προσδιορίζεται ανάμεσα στο Μέτσοβο, στη Σαμαρίνα, στην Κόνιτσα και στα Ζαγοροχώρια.