Ε.Ε.: Διευκρινίσεις για προστασία ελαιολάδου και νέους γεωργούς

Απάντηση απέστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δια του Αρμόδιου Επιτρόπου για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, Φ. Χόγκαν, σε ερώτηση του Αντιπροέδρου του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου και Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη, αναφορικά με την προστασία της παραγωγής του ελαιόλαδου και ειδικά στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου.

Η Κομισιόν απαντώντας, δια του αρμόδιου Επιτρόπου, στις ανησυχίες που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, αναφέρει πως «το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ2) προβλέπει στήριξη για μια σειρά δραστηριοτήτων, που συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη των πόρων, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και της ικανότητάς τους, στην περίπτωση των παραγωγών ελαιολάδου, να προσαρμόζονται στην κλιματική αλλαγή και να προάγουν την ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη».

Ο Επίτροπος Χόγκαν σημειώνει πως η Κοινή Αγροτική Πολιτική προβλέπει σειρά μέτρων για την στήριξη του ελαιοκομικού τομέα και των νεαρών γεωργών, ενώ υπογραμμίζει ότι «οι ελληνικές, ιταλικές και γαλλικές οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις οργανώσεων παραγωγών και διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να περιλαμβάνουν στα προγράμματά τους μέτρα με στόχο τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ελαιοκαλλιέργειας, της ανταγωνιστικότητας, της δια του εκσυγχρονισμού και/ή της ποιότητας του παραγόμενου ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών».

Τέλος, όσον αφορά την στήριξη των νεαρών γεωργών, η Κομισιόν εξηγεί πως «οι νεαροί γεωργοί και/ή οι γεωργοί που ξεκινούν τη γεωργική τους δραστηριότητα μπορούν να λαμβάνουν ετήσια συμπληρωματική ενίσχυση (ενίσχυση για τους νεαρούς γεωργούς) για μέγιστη περίοδο 5 ετών», ενώ ταυτόχρονα μπορούν να έχουν πρόσβαση κατά προτεραιότητα στην κατανομή από το εθνικό ή περιφερειακό απόθεμα.

«Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας για την περίοδο 2014-2020, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το ΕΓΤΑΑ, παρέχει στήριξη για την εγκατάσταση νεαρών γεωργών, η οποία μπορεί να συνδυαστεί με άλλα μέτρα, όπως για παράδειγμα τη μεταφορά γνώσεων ή τις επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού», καταλήγει ο Επίτροπος Χόγκαν.

Ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου και Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Δημ. Παπαδημούλης, με αφορμή της δημοσίευσης από την Υπηρεσία Έρευνας του ΕΚ με τίτλο «The EU olive and olive oil sector, main features, challenges and prospects», είχε καταθέσει ερώτηση προς την Κομισιόν ζητώντας συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να προστατευθεί η Ευρώπη και ειδικά οι χώρες του Νότου από τις επιπτώσεις της κλιματικής άλλαγης στην παραγωγή ελαιόλαδου.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Παπαδημούλης επικαλούμενος το γεγονός ότι οι χώρες του Ευρωπαικού Νότου αντιπροσωπεύουν το 70-75% των παραγωγών ελαιολάδου στην ΕΕ, ζητούσε να προστατευεί ο τομέας αυτός μιας και είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την οικονομία και την απασχόληση, «αφού σε πολύ υψηλό ποσοστό, σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα, απασχολούνται στις καλλιέργειες μέλη των οικογενειών που είναι και ιδιοκτήτες των καλλιεργειών» καθώς και να υπάρξουν οικονομικά κίνητρα σε νέους αγρότες που καλούνται να συνεχίσουν μια παράδοση αιώνων, στις δεδομένες δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βιώνει η Ελλάδα.

Ακολουθούν η ερώτηση και η απάντηση:

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης (E-006459/2017) προς την Επιτροπή

Θέμα: Παραγωγή ελαιολάδου

Με αφορμή πρόσφατη δημοσίευση της Υπηρεσίας Έρευνας του ΕΚ με τίτλο «The EU olive and olive oil sector, main features, challenges and prospects», προκύπτουν ορισμένα σημαντικά συμπεράσματα για τις χώρες του Νότου, οι οποίες εκπροσωπούν το 70-75% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιόλαδου και το ένα τρίτο της παραγωγής επιτραπέζιων ελιών. Τα προϊόντα αυτά αποτελούν σημαντικό μερίδιο της αγροτικής παραγωγής των χωρών αυτών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.

Ο τομέας αυτός είναι σημαντικός για την οικονομία και την απασχόληση, αφού σε πολύ υψηλό ποσοστό, σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα, απασχολούνται στις καλλιέργειες μέλη των οικογενειών που είναι και ιδιοκτήτες των καλλιεργειών. Τα τελευταία χρόνια, όμως, παρατηρείται μείωση της παραγωγής η οποία οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες, ήτοι απότομες κλιματικές αλλαγές όπως μεγάλες περίοδοι ξηρασίας και αύξηση της θερμοκρασίας.

Δεδομένων της υψηλής διατροφικής αξίας των προϊόντων αυτών και των προοπτικών που υπάρχουν για τη διάδοσή τους στην παγκόσμια αγορά, ερωτάται η Επιτροπή:
- Τι μέτρα θα πάρει προκειμένου να προστατεύσει συνολικά την ευρωπαϊκή ήπειρο και ειδικά τις χώρες του Νότου από τις επιπτώσεις τις κλιματικής αλλαγής στην παραγωγή ελαιόλαδου;
- Τι οικονομικά κίνητρα θα δώσει σε νέους αγρότες που καλούνται να συνεχίσουν μια παράδοση αιώνων, στις δεδομένες δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βιώνει η Ελλάδα;

Απάντηση του κ. Hogan εξ ονόματος της Επιτροπής (20.12.2017)

 Στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), είναι διαθέσιμη μια σειρά μέτρων για τη στήριξη του ελαιοκομικού τομέα και των νεαρών γεωργών:

Όσον αφορά τη στήριξη στον τομέα του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο πλαίσιο τριετών προγραμμάτων εργασίας, οι ελληνικές, ιταλικές και γαλλικές οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις οργανώσεων παραγωγών και διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να περιλαμβάνουν στα προγράμματά τους μέτρα με στόχο τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ελαιοκαλλιέργειας, της ανταγωνιστικότητάς της διά του εκσυγχρονισμού και/ή της ποιότητας του παραγόμενου ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών (1).

Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) προβλέπει στήριξη για μια σειρά δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη των πόρων, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και της ικανότητάς τους, στην περίπτωση των παραγωγών ελαιολάδου, να προσαρμόζονται στην κλιματική αλλαγή και να προάγουν την ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη (2).

Σε γενικές γραμμές, οι νεαροί γεωργοί έχουν πρόσβαση σε εργαλεία που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο και των δύο πυλώνων. Όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης (ΚΒΕ), οι νεαροί γεωργοί και/ή οι γεωργοί που ξεκινούν τη γεωργική τους δραστηριότητα μπορούν να λαμβάνουν ετήσια συμπληρωματική ενίσχυση (ενίσχυση για τους νεαρούς γεωργούς) για μέγιστη περίοδο 5 ετών. Μπορούν επίσης να έχουν πρόσβαση κατά προτεραιότητα στην κατανομή από το εθνικό ή περιφερειακό απόθεμα.

Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας για την περίοδο 2014-2020, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το ΕΓΤΑΑ, παρέχει στήριξη για την εγκατάσταση νεαρών γεωργών, η οποία μπορεί να συνδυαστεί με άλλα μέτρα, όπως για παράδειγμα τη μεταφορά γνώσεων ή τις επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού (3).