ΙΟΒΕ: Μειώθηκαν οι επενδυτικές δαπάνες των βιομηχανικών επιχειρήσεων το 2016

Κατά 3,5% μειώθηκαν οι επενδυτικές δαπάνες των επιχειρήσεων στη βιομηχανία το 2016 σε σχέση με τις δαπάνες του 2015, κυρίως λόγω χαμηλότερων επενδύσεων στον κλάδο Τρόφιμα – Ποτά, όπως προκύπτει από έρευνα, που διεξήγαγε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) την περίοδο Μαρτίου Απριλίου 2017.

Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη και η δεύτερη κατά σειρά πρόβλεψη των επιχειρήσεων για την τάση των επενδύσεων στη βιομηχανία για το τρέχον έτος (+18,8%), παρότι ηπιότερη έναντι της αρχικής εκτίμησης στο προηγούμενο εξάμηνο.

Βασικές επενδυτικές προτεραιότητες για το τρέχον έτος είναι η αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού και η αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας για ήδη παραγόμενα προϊόντα ενώ σταθερά παραμένουν ως περισσότερο αποτρεπτικοί παράγοντες των επενδύσεων η οικονομική πολιτική στο σύνολό της και η φορολογία κερδών, αλλά και η διαθεσιμότητα και το κόστος κεφαλαίων.

Στην έρευνα επενδύσεων που διεξάγεται στο δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου του τρέχοντος έτους, πραγματοποιείται μια νέα - απολογιστική πλέον - εκτίμηση για τη συνολική πορεία των επενδύσεων στη Βιομηχανία κατά το προηγούμενο έτος.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτές τις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων, οι επενδυτικές δαπάνες στο σύνολο της μεταποίησης το 2016 υποχώρησαν κατά 3,5% σε σχέση με τις δαπάνες του 2015. Κατά την προηγούμενη έρευνα Οκτωβρίου – Νοεμβρίου προβλεπόταν ελαφρώς μεγαλύτερη πτώση των επενδύσεων για το 2016, της τάξης του 5%. Επιπρόσθετα, από την προηγούμενη έρευνα Οκτωβρίου – Νοεμβρίου, η τελική εκτίμηση για τη μεταβολή της επενδυτικής δαπάνης το 2015 είχε διαμορφωθεί στο -5%. Βάσει των αποτελεσμάτων της έρευνας, το 2016 στους περισσότερους μεταποιητικούς κλάδους η επενδυτική δραστηριότητα διευρύνθηκε.
Από τις βασικές βιομηχανίες, στον κλάδο Μη Μεταλλικών Ορυκτών και τα Χημικά σημειώνεται άνοδος της τάξης του 5% και 9% αντίστοιχα.

Από την άλλη πλευρά, πτώση της τάξης του 7,5% καταγράφηκε πέρυσι στις εκτιμήσεις των επενδύσεων στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός, επίδοση που λόγω της σχετικής σημασίας του κλάδου επηρεάζει τελικά και το σύνολο της βιομηχανίας. Στους λοιπούς βιομηχανικούς κλάδους που εξετάζονται, η επενδυτική δαπάνη το 2016 εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 18,2%. Από αυτούς, στην Ένδυση – Υπόδηση και την Κλωστοϋφαντουργία, οι επιχειρήσεις δηλώσαν έντονα αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα, Ωστόσο μεταξύ των λοιπών κλάδων, στον Μηχανολογικό εξοπλισμό και τις Ηλεκτρικές μηχανές & συσκευές καταγράφεται για την προηγούμενη χρονιά μείωση στην επενδυτική δραστηριότητα.

Στο ευρωπαϊκό περιβάλλον, οι πλέον πρόσφατες εκτιμήσεις για την τάση των επενδύσεων το 2016 είναι θετικές, τόσο στην Ευρωζώνη, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι σημειώθηκε άνοδος της αξίας της επενδυτικής δραστηριότητας κατά 5% στην ΕΕ και 3% στην Ευρωζώνη. Οι προηγούμενες εκτιμήσεις για το 2016 προσδιόριζαν σε ελαφρώς χαμηλότερο επίπεδο την άνοδο της επενδυτικής δαπάνης στην ΕΕ και την Ευρωζώνη (4% και 2% αντίστοιχα). Στις περισσότερες από τις ευρωπαϊκές χώρες, οι πρόσφατες εκτιμήσεις των επενδυτικών μεταβολών για το 2016 είναι θετικές, ενώ αρνητικές μεταβολές καταγράφονται σε 7 από τις 28 χώρες. Έτσι, εκτός της Ελλάδας, η αξία της επενδυτικής δαπάνης εκτιμάται ότι θα μεταβληθεί αρνητικά το 2016 στην Βουλγαρία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα την Ισπανία, την Λετονία και την Ρουμανία.

Στην τρέχουσα έρευνα, οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε νέα πρόβλεψη για τις επενδυτικές δαπάνες τους κατά το 2017. Συνήθως οι προβλέψεις στις αρχές έτους τείνουν να αποτελούν υπερεκτιμήσεις της επενδυτικής δραστηριότητας η οποία τελικά πραγματοποιείται. Επομένως, τα σχετικά αποτελέσματα θεωρείται ότι ενσωματώνουν ένα βαθμό αυξημένης αισιοδοξίας για την πορεία των επενδύσεων.

Δεδομένων των παραπάνω, σύμφωνα με τα στοιχεία από την Έρευνα Επενδύσεων στη Βιομηχανία στην περίοδο Μαρτίου - Απριλίου, οι σχετικές δαπάνες για το 2017 προβλέπεται να αυξηθούν κατά 18,8%. Η εκτίμηση αυτή είναι ισχυρή, αλλά αρκετά ηπιότερη σε σύγκριση με την πρώτη, αντίστοιχη εκτίμηση στην έρευνα Οκτωβρίου – Νοεμβρίου 2016 (35%).

Σε κλαδικό επίπεδο παρατηρούνται σημαντικές διαφορές τάσης μεταξύ των κλάδων. Η άνοδος εκπορεύεται από την αναμενόμενη διεύρυνση των επενδύσεων στα Τρόφιμα– Ποτά – Καπνός κατά 22,3%, καθώς και στα Χημικά (21,1%) και τα Μη Μεταλλικά Ορυκτά (24,3%). Στον κλάδο Ένδυσης – Υπόδησης δεν αναμένεται μεταβολή των επενδυτικών δαπανών, ενώ στους υπόλοιπους κλάδους και συγκεκριμένα στην Κλωστοϋφαντουργία και τις λοιπές βιομηχανίες οι πρόσφατες εκτιμήσεις καταλήγουν σε μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας το 2017 σε σχέση με το 2016 κατά 18% και 20% αντίστοιχα.

Στην ΕΕ και την Ευρωζώνη οι προσδοκίες για το 2017 είναι επίσης θετικές. Έτσι, στο σύνολό τους οι επενδυτικές δαπάνες στη βιομηχανία προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4% και 5% στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών οι σχετικές προβλέψεις είναι θετικές. Όπως και πέρυσι, οι επενδύσεις προβλέπεται να υποχωρήσουν σε 7 χώρες (Πίνακας 2). Εξ' αυτών, σε τρεις θα συνεχιστεί η κάμψη του περασμένου έτους, με την ίδια (Μάλτα) ή ισχυρότερη ένταση (Ρουμανία, Βουλγαρία).