Το ημερολόγιο του καλλιεργητή...

Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ

Γεωπόνος

Στην ελιά με τους πολλούς εχθρούς και τις ασθένειες, ιδιαίτερη προσοχή και αντιμετώπιση απαιτείται για την καρκίνωση, την κερκόσπορα και το κυκλοκόνιο. Σε οπωρώνες μηλιάς και αχλαδιάς πολύ συχνό πρόβλημα αποτελεί το φουζικλάδιο, αλλά και τα έλκη, που αντιμετωπίζονται σε σημαντικό βαθμό με συγκεκριμένα καλλιεργητικά μέτρα. Τέλος, στα εσπεριδοειδή πρόβλημα σημαντικό αποτελεί η καστανή σήψη καρπών, η οποία οφείλεται σε μύκητες της ξένης φυτόφθορα.

ΕΛΙΑ

Η καρκίνωση της ελιάς οφείλεται σε ένα βακτήριο (το Pseudomonas Savastanoi), που προκαλεί μικρά εξογκώματα (καρκινώματα) στα κλαδιά, στους βραχίονες και στον κορμό. Η ασθένεια αντιμετωπίζεται προληπτικά, με την αποφυγή ραβδίσματος και κλαδέματος των δέντρων με βροχερό καιρό, την αφαίρεση και το κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδιών κατά την ξηρή περίοδο και τον ψεκασμό με χαλκούχο σκεύασμα αμέσως μετά από παγετό, χαλάζι, ράβδισμα και κλάδεμα. Ενδείκνυται ακόμα κατά τη φύτευση του νέου ελαιώνα να χρησιμοποιούνται υγιή δενδρύλλια, προερχόμενα από φυτώρια, απαλλαγμένα από την ασθένεια.

Για την αντιμετώπιση της κερκόσπορας και του κυκλοκονίου στην ελιά σημαντικό θεωρείται, εκτός των άλλων καλλιεργητικών μέτρων, και το κατάλληλο κλάδεμα, που με το αραίωμα της κόμης των δέντρων, συμβάλλει στον καλύτερο αερισμό της.

Η κερκόσπορα προσβάλλει κυρίως τα φύλλα, τους ανώριμους και τους ώριμους καρπούς και το κυκλοκόνιο τα φύλλα.

ΜΗΛΟΕΙΔΗ

Σε οπωρώνες μηλιάς και αχλαδιάς που παρουσιάζουν φουζικλάδιο, συνιστάται ψεκασμός των φύλλων, λίγο πριν αρχίσουν να πέφτουν, καθώς και των φύλλων που είναι πεσμένα στο έδαφος με ουρία ή με ένα μυκητοκτόνο. Ο ψεκασμός έχει ως στόχο την παρεμπόδιση παραγωγής πολλαπλασιαστικών οργάνων του μύκητα, που θα αποτελούσαν τα αρχικά μολύσματα την επόμενη χρονιά.

Η ασθένεια μπορεί να περιοριστεί με καλλιεργητικά μέτρα, όπως η αφαίρεση και το κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδιών και η συλλογή των πεσμένων φύλλων και το κάψιμο ή το βαθύ παράχωμά της.

Η καταστροφή ή ο σημαντικός περιορισμός των αρχικών μολυσμάτων είναι τόσο πιο αποτελεσματική, όταν είναι γενικής εφαρμογής σε μία περιοχή απ’ όλους τους παραγωγούς.

Σε φυτείες μηλιάς και αχλαδιάς, όπου παρουσιάζονται έλκη, συνιστάται αφαίρεσή της και επάλειψη της τομής με διάλυμα αλκολούχου μυκητοκτόνου, αποκοπή και κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδιών σε ξηρές χειμωνιάτικες περιόδους και ανάλογα με το βαθμό προσβολής, ψεκασμός στην έναρξη της πτώσης των φύλλων με εγκεκριμένα αλκολούχα σκευάσματα στην υψηλότερη συνιστώμενη δόση. Όταν ο καιρός είναι ήπιος, παρατείνεται η διάρκεια πτώσης των φύλλων και υπάρχει αυξημένος κίνδυνος προσβολών, οπότε συνιστάται επανάληψη του ψεκασμού στο τέλος της πτώσης των φύλλων.

ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ

Η καστανή σήψη των καρπών στα εσπεριδοειδή (σήψη καρπών από φυτόφθορα) οφείλεται σε μύκητες, που ζουν στο έδαφος και τα πολλαπλασιαστικά της όργανα σχηματίζονται πάνω σε υγρό έδαφος. Η μόλυνση γίνεται στην επιδερμίδα των καρπών, ανεξάρτητα από την ύπαρξη πληγής, χρειάζεται, όμως, σταγόνα νερού. Καρποί με σήψη εμφανίζονται κυρίως στις «ποδιές» των δέντρων.

Η ασθένεια αντιμετωπίζεται μόνο στο χωράφι, γιατί τα μυκητοκτόνα που χρησιμοποιούνται μετασυλλεκτικά, δεν είναι αποτελεσματικά για τη φυτόφθορα. Η αντιμετώπιση επομένως γίνεται μόνο με καλλιεργητικά μέτρα και την προληπτική εφαρμογή μυκητοκτόνων για την αποφυγή μολύνσεων.

Τα καλλιεργητικά μέτρα που συνιστώνται, είναι η υποστύλωση των χαμηλών κλάδων, η διατήρηση της χαμηλής αυτοφυούς βλάστηση (για να μη λερώνονται οι καρποί με χώμα), η τακτική απομάκρυνση των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος (χαμάδες) και η αποφυγή συγκομιδής, μετά από πρόσφατη βροχή ή δροσιά.

Στα χημικά μέτρα περιλαμβάνεται ψεκασμός των δέντρων με εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα σε ύψος τουλάχιστον 1,0-1,5 μέτρο από το έδαφος, γιατί αυτά διατηρούνται πάνω στους καρπούς για μεγάλο χρονικό διάστημα (4 μήνες) και επιπλέον συμβάλλουν στην προστασία από ήπιους παγετούς. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να ψεκαστεί ολόκληρο το δέντρο.

Με τη χρησιμοποίηση χαλκούχων σκευάσματος αυτή την εποχή, μπορούν να αντιμετωπιστούν ακόμα η βακτηρίωση (προληπτικός ψεκασμός) η κορυφοξήρα και οι λειχήνες (όταν υπάρχει προσβολή) υπό την προϋπόθεση ότι θα ψεκαστεί και θα λουστεί καλά ολόκληρο το δέντρο.