Η νέα ΚΑΠ… πιο κοντά στους νέους αγρότες

ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ 

Αισιόδοξος ότι οι απώλειες για την Ελλάδα δε θα επιβεβαιώσουν τα αρνητικά σενάρια που κυοφορούνται το τελευταίο διάστημα, δηλώνει ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Δημήτρης Μελάς, ο οποίος μιλά στην «ΠΑΡΑΓΩΓΗ» για τη νέα ΚΑΠ. Ο κ. Μελάς τονίζει ότι η κατεύθυνση πολιτικής του ΥΠΑΑΤ είναι να δοθεί αναπτυξιακή πνοή στην ελληνική γεωργία ώστε οι επιδοτήσεις να αποτελούν βοήθημα και όχι αυτοσκοπό.

Στις Βρυξέλλες είναι σε εξέλιξη η κρίσιμη διαπραγμάτευση για τη νέα ΚΑΠ. Εκτιμάτε ότι τελικά το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών θα υποστεί αισθητά μεγάλη συρρίκνωση και αν ναι, ποιά στρατηγική έχει το ΥΠΑΑΤ ώστε να καλυφθεί η απώλεια αυτή και να στηριχθούν οι Έλληνες παραγωγοί;

Κάθε διαπραγμάτευση της ΚΑΠ, περνά μύρια κύματα μέχρι την τελική κατάληξη και οι φήμες για την κατάληξή της είναι αγαπημένο θέμα πολλών στην Ευρώπη. Η τωρινή διαπραγμάτευση εξελίσσεται παράλληλα με τη σκληρή διαπραγμάτευση για τις δημοσιονομικές προοπτικές, στο πλαίσιο της οποίας οι μεγάλοι συνεισφορείς προσπαθούν να περιορίσουν τον Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, ενώ οι αδύναμες δημοσιονομικά χώρες αξιώνουν τουλάχιστον το ίδιο επίπεδο με την προηγούμενη επταετία.

Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι αν περιοριστεί ο Ευρωπαϊκός προϋπολογισμός θα επηρεαστούν όλες οι πολιτικές μεταξύ των οποίων και η ΚΑΠ, η δαπάνη για την οποία ανέρχεται σε περίπου 38% του Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, συνεχίζονται να ακούγονται επιχειρήματα περί μείωσης του προϋπολογισμού της ΚΑΠ, ενώ η Ελλάδα μαζί με άλλες χώρες ανθίσταται σε αυτά τα επιχειρήματα προσπαθώντας να περιορίσει τις απώλειες, οι οποίες θα υπάρξουν ούτως ή άλλως.

Με τα όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, οι μειώσεις δεν έχουν τεράστιες επιπτώσεις στην ελληνική γεωργία και ιδίως στις άμεσες ενισχύσεις. Ο εθνικός μας φάκελος θα παραμείνει άνω των 2 δισ. ευρώ κατ’ έτος, ενώ για τους Έλληνες γεωργούς η ενίσχυση ανά εκτάριο παραμένει σταθερά πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ανεξάρτητα από αυτά όμως, στόχος μας είναι να δώσουμε αναπτυξιακή πνοή στην ελληνική γεωργία με αύξηση του γεωργικού εισοδήματος από την πώληση των γεωργικών προϊόντων και αύξηση της προστιθέμενης αξίας τους, ώστε οι επιδοτήσεις να αποτελούν βοήθημα και όχι αυτοσκοπό.

Ποιά βλέπετε να είναι η κατεύθυνση της αγροτικής πολιτικής στην Ε.Ε. Ποιό το προφίλ του αγροτικού τομέα που θέλουν οι Ευρωπαίοι;

Η ΚΑΠ είναι μια ζωντανή πολιτική, η οποία εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο σε όλη την Ε.Ε. Η κατεύθυνση της ορίζεται τόσο από τις κατευθύνσεις της Ευρώπης για το 2020, όσο και από τις ανάγκες των Ευρωπαίων γεωργών. Οι Ευρωπαίοι πολίτες, μέσω διαβουλεύσεων, εξέφρασαν την επιθυμία να υπάρχει επάρκεια ασφαλών υγιεινών και ποιοτικών τροφίμων σε λογικές τιμές, να παραμείνει η ύπαιθρος ζωντανή και βιώσιμη και να διασφαλίζεται η περιβαλλοντική συμβατότητα της γεωργικής δραστηριότητας.

Εν μέσω της κρίσης στοιχεία δείχνουν ότι αρκετοί νέοι στρέφονται στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Θεωρείτε παράτολμο το εγχείρημα;

πάρχει, σε επίπεδο ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό, πολιτική στήριξής τους; Η στροφή των νέων στη γεωργική δραστηριότητα είναι θεμιτή και υπό όρους, μπορεί να αποδώσει καρπούς τόσο για τους ίδιους όσο και για την κοινωνία. Όμως θα πρέπει οι νέοι επίδοξοι γεωργοί να ενημερωθούν και να μελετήσουν την κίνησή τους, πριν την πραγματοποιήσουν. Οι υπηρεσίες και οι φορείς του ΥΠΑΑΤ παρέχουν αρκετές πληροφορίες μέσω διαδικτύου και έχουν κάθε διάθεση να συμβουλεύσουν τους νέους που το σκέφτονται. Αλλά και εκτός δημοσίου, στην ύπαιθρο υπάρχουν άξιοι ιδιώτες γεωτεχνικοί σύμβουλοι που θα μπορέσουν να προσανατολίσουν και να συμβουλεύσουν αποτελεσματικά.

Σε επίπεδο επίσημης πολιτικής με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ μετά το 2014, θα ενεργοποιήσουμε όλα τα μέτρα του πρώτου και δεύτερου πυλώνα της ΚΑΠ που αφορούν τη στήριξη των νέων και των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων με αξιοσημείωτα ποσά, ώστε να στηριχθεί η προσπάθεια αυτών των ανθρώπων και να ανανεωθεί ο γεωργικός πληθυσμός.

Η είσοδος στην Ε.Ε. επτά εκατομμυρίων αγροτών από τα νέα κράτη-μέλη της Ένωσης, αποτελεί «απειλή» για την Ελλάδα σε επίπεδο ευρωπαϊκών κονδυλίων; Μήπως άρχισε η αρχή του τέλους για τη στήριξη που έως τώρα απολαμβάνουμε;

Τα 12 νέα κράτη-μέλη έχουν ήδη γίνει ισότιμα μέλη της Ε.Ε. με κάθε τρόπο. Στη ΚΑΠ, η μεγάλη επίπτωση ήρθε με την προηγούμενη μεταρρύθμιση, οπότε και χρηματοδοτήθηκε για πρώτη φορά ο γεωργικός τους τομέας με μικρότερα, είναι αλήθεια, ποσά από αυτά που απολαμβάνουν τα παλαιά κράτη-μέλη. Στη νέα περίοδο θα γίνει μία σύγκλιση των ενισχύσεων, χωρίς όμως να εξισωθούν αυτές ακόμα και στο 2020. Η επίπτωση στην Ελλάδα θα είναι σχετικά μικρή, αλλά είναι σαφές ότι με ορίζοντα το 2027 τα νέα ΚΜ θα φτάσουν να εξισωθούν με τα παλαιά. Η στήριξη του γεωργικού τομέα θα συνεχίσει να υπάρχει σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και προβλέπεται ότι η σύγκλιση θα είναι σταδιακή και ήπια. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει ο χρόνος αντίδρασης για τους Έλληνες γεωργούς, ώστε να αντισταθμίσουν την όποια απώλεια στήριξης μέσα από την επιχειρηματική τους δράση.

«Η περιφεριοποίηση κάποιους θα ωφελήσει και κάποιους θα ζημιώσει»

Από το 2014, με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, θα αρχίσει η εφαρμογή του λεγόμενου «περιφερειακού» μοντέλου στην καταβολή της ενιαίας ενίσχυσης; Αναμένετε αντιδράσεις; Τί μήνυμα στέλνει το ΥΠΑΑΤ στον αγροτικό κόσμο; Στην Ελλάδα δυστυχώς έχουμε τη νοοτροπία να αντιστεκόμαστε σε κάθε αλλαγή, ακόμα και χωρίς να αξιολογούμε τις όποιες θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις. Έτσι είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις και για την περιφεριοποίηση των ενισχύσεων, καθώς θα είναι μια μεγάλη, δίκαιη και αιτιολογημένη αλλαγή της πολιτικής. Σήμερα, το επίπεδο στήριξης των γεωργών μας έχει αναφορά κατά μεγάλο ποσοστό στην τριετία 2000-2002. Νομίζω ότι ο καθένας κατανοεί ότι δεν μπορούμε να φτάσουμε στο 2020 και να παραμένουμε σε δεδομένα 20ετίας.

Η επιβεβλημένη και επιβαλλόμενη περιφεριοποίηση είναι σίγουρο ότι κάποιους θα ωφελήσει και κάποιους θα ζημιώσει. Εμείς εργαζόμαστε ήδη με βάση πραγματικά δεδομένα, αφενός ώστε να μειώσουμε τις δυσάρεστες επιπτώσεις και αφετέρου να λάβουμε την περιφεριοποίηση ως αφορμή για να βελτιώσουμε τις αδυναμίες της ελληνικής γεωργίας. Λαμβάνουμε υπόψη το εμπορικό ισοζύγιο των γεωργικών προϊόντων, την ισόρροπη ανάπτυξη της ελληνικής υπαίθρου, τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά μας, την τεχνογνωσία των ανθρώπων και προσπαθούμε να βρούμε τη χρυσή τομή.

Η νέα περίοδος θα είναι σίγουρα πιο ωφέλιμη και αποδοτική για την ελληνική γεωργία και την ύπαιθρο, ανεξάρτητα και πέρα από ατομικές διαφορές, τις οποίες θα φροντίσουμε να μετριάσουμε όσο μας επιτρέπεται από το περίγραμμα της Ευρωπαϊκής πολιτικής.